fıkıh nedir ?

Fıkıh (Arapça: فقه) veya İslam hukuku, bir İslam dini terimidir. Şeriatin, ulema tarafından verilen fetvaların da katkılarıyla genişletilmesi ve Müslümanların hayatını düzenlemek amacıyla açıklanmasıdır.
İslam hukuku (fıkıh) 4 ana kaynağa dayanır: Kur'an, Hadis, İcma, Kıyas. Bunların dışında istihsân, ıstıhlah, örf, maslahat uygulamaları vardır. Osmanlı imparatorluğu'nda uygulandıktan ve bu imparatorluk dağıldıktan sonra oluşan İslam dinine mensup ülkelerde uygulanmaktadır.

Tanım



Fıkıh, Arapça kökenli bir sözcüktür. "Bir şeyin özünü ve inceliklerini kavramak" anlamındadır. İslam dininin kutsal kitabı olan Kur'an'da
bir bilimden çok "ince anlayış, keskin idrak ve konuşanın
amacını anlamak" anlamlarında kullanılmıştır. Bu nedenle genel
açıdan fıkıh "bir şeyi özüne vakıf olarak anlamak ve
deliliyle birlikte bilmek" anlamında kullanılır. Fakat fıkıh bir bilim
olarak, İslam hukuku
anlamında kullanılmıştır. Bu anlamda kullanımının farklı bilgin ve
taraflarca yapılmış iki ana, farklı tanımı vardır. Biri fıkıh
mezheplerinden Hanefilik
mezhebinin tanımıdır ki "kişinin ameli bakımdan lehinde ve aleyhinde
olanları maharetle bilmesi" şeklindedir. Diğer tanımsa yine bir fıkıh
mezhebi olan Şafiilik
mezhebinin tanımıdır ve "eylem ve şeriat hükümlerini, yani
ibadet, muamelat ve cezaları (ceza hukukunu), açıklayıcı
(tafsili) delillerden çıkararak bilmek, tanımak" şeklindedir.
Delillerden hüküm çıkarma yetisine sahip kişiye fakîh
yani hukukçu denir. Hükümleri çeşitli
kaynaklardan öğrenen kişiye fakih denmese de bazen mecazen fakih
dendiği olmuştur.

Tarihçe [değiştir]


İslamiyetin ilk devirlerinde islam dini ile ilgili bütün
çalışma ve tartışmalar fıkıh disiplini altında yapılmaktaydı.
Daha sonra fıkıh, Hicri 1. asırda (Miladi 7.- 8. yüzyıllar) sadece
ameli yani eylemsel konulara has kılınan, İslam hukuku olarak ayrı bir ilim haline geldi. Fıkhın metodolojisi anlamına gelen Fıkıh Usûlü müctehidin (yani dinde hüküm verebilecek şahsın) şer'î hükümleri tafsili (açıklayıcı) delillerinden çıkarmasına yarayan kurallar bütünüdür. Fıkıh usûlü açısından elimize ulaşan ilk eser hicri 2. yüzyılda İmam Şafii'nin Er-Risale fil-Usul adlı eseridir